svn commit: r47535 - translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics
Remko Lodder
remko at FreeBSD.org
Sat Oct 10 12:19:01 UTC 2015
Author: remko
Date: Sat Oct 10 12:18:59 2015
New Revision: 47535
URL: https://svnweb.freebsd.org/changeset/doc/47535
Log:
Work in Progress for updating the basics chapter.
Submitted by: Mike (Snow B.V.
Facilitated by: Snow B.V.
Modified:
translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml
Modified: translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml
==============================================================================
--- translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml Sat Oct 10 11:37:05 2015 (r47534)
+++ translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml Sat Oct 10 12:18:59 2015 (r47535)
@@ -8,7 +8,9 @@
%SRCID% 43328
-->
<chapter xmlns="http://docbook.org/ns/docbook" xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" version="5.0" xml:id="basics">
- <info><title>&unix; beginselen</title>
+ <info>
+ <title>&unix; beginselen</title>
+
<authorgroup>
<author><personname><firstname>Chris</firstname><surname>Shumway</surname></personname><contrib>Herschreven door </contrib></author>
</authorgroup>
@@ -17,8 +19,6 @@
</authorgroup>
</info>
-
-
<sect1 xml:id="basics-synopsis">
<title>Overzicht</title>
@@ -170,12 +170,12 @@ login:</screen>
(<filename>ttyv2</filename>), etc.</para>
<para>Wanneer er gewisseld wordt van de ene console naar de
- andere, regelt &os; dit. Dat resulteert in een illusie van
- het hebben van meerdere virtuele schermen en toetsenborden
- die kunnen worden gebruikt om commando's binnen &os; te
- starten. De programma's die worden gelanceerd in de ene
- virtuele console stoppen niet zodra de gebruiker wisselt naar
- een andere virtuele console.</para>
+ andere, regelt &os; het scherm de uitvoer. Dat resulteert in
+ een illusie van het hebben van meerdere virtuale schermen en
+ toetsenborden die kunnen worden gebruikt om commando's binnen
+ &os; te starten. De programma's die worden gelanceerd in de
+ ene virtuele console stoppen niet zodra de gebruiker wisselt
+ naar een andere virtuele console.</para>
<para>Voor een technische beschrijving van de &os; consoles en
keyboard drivers wordt verwezen naar de &man.syscons.4;,
@@ -184,15 +184,15 @@ login:</screen>
<programlisting># naam getty type status commentaar
#
-ttyv0 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
+ttyv0 "/usr/libexec/getty Pc" xterm on secure
# Virtual terminals
-ttyv1 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
-ttyv2 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
-ttyv3 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
-ttyv4 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
-ttyv5 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
-ttyv6 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
-ttyv7 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
+ttyv1 "/usr/libexec/getty Pc" xterm on secure
+ttyv2 "/usr/libexec/getty Pc" xterm on secure
+ttyv3 "/usr/libexec/getty Pc" xterm on secure
+ttyv4 "/usr/libexec/getty Pc" xterm on secure
+ttyv5 "/usr/libexec/getty Pc" xterm on secure
+ttyv6 "/usr/libexec/getty Pc" xterm on secure
+ttyv7 "/usr/libexec/getty Pc" xterm on secure
ttyv8 "/usr/X11R6/bin/xdm -nodaemon" xterm off secure</programlisting>
<para>Om een virtuele console uit te schakelen kan er een
@@ -265,7 +265,8 @@ console none
van de gebruiker <systemitem class="username">root</systemitem>
zoek is, wordt het opstarten in single-user modus lastig.
Het is nog steeds mogelijk, maar het is vrij lastig voor
- iemand die onvoldoende van het &os; opstart proces weet.</para>
+ iemand die onvoldoende van het &os; opstart proces
+ weet.</para>
</note>
</sect2>
@@ -274,9 +275,9 @@ console none
<para>De &os; standaard video mode kan worden gewijzigd in
1024x768, 1280x1024, of een van de vele andere formaten die
- ondersteund worden door de grafische kaart en monitor. Laad de
- module <literal>VESA</literal> om gebruik te maken van de
- verschillende video modes:</para>
+ ondersteund worden door de grafische kaart en monitor.
+ Laad de module <literal>VESA</literal> om gebruik te maken
+ van de verschillende video modes:</para>
<screen>&prompt.root; <userinput>kldload vesa</userinput></screen>
@@ -354,9 +355,9 @@ console none
<sect2 xml:id="users-introduction">
<title>Type accounts</title>
- <para>Omdat alle toegang tot het &os; systeem wordt gecontroleerd
- door accounts en alle processen gestart worden door
- gebruikers, is het hebben van gebruikersbeheer
+ <para>Omdat alle toegang tot het &os; systeem wordt
+ gecontroleerd door accounts en alle processen gestart worden
+ door gebruikers, is het hebben van gebruikersbeheer
belangrijk.</para>
<para>Er zijn drie typen accounts: systeem accounts, gebruiker
@@ -546,8 +547,8 @@ console none
directory op het systeem. Dit is het startpunt van
een gebruiker wanneer deze aanlogt. Een standaard
conventie is dat deze geplaatst worden in
- <filename>/home/gebruikersnaam</filename> of in
- <filename>/usr/home/gebruikersnaam</filename>. Elke
+ <filename><replaceable>/home/gebruikersnaam</replaceable></filename> of in
+ <filename><replaceable>/usr/home/gebruikersnaam</replaceable></filename>. Elke
gebruiker bewaard zijn eigen bestanden en directories
in de eigen home directory.</para>
</listitem>
@@ -953,7 +954,7 @@ Other information:</screen>
</example>
<note>
- <para>&man.chfn.1; en &man.chsh.1; zijn links naar
+ <para>De commando's &man.chfn.1; en &man.chsh.1; zijn links
naar &man.chpass.1; net als &man.ypchpass.1;,
&man.ypchfn.1; en &man.ypchsh.1;. Omdat
<acronym>NIS</acronym> ondersteuning impliciet
@@ -1041,364 +1042,15 @@ passwd: done</screen>
</sect3>
</sect2>
- <sect2 xml:id="users-limiting">
- <title>Gebruikers limiteren</title>
-
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>accounts</primary>
- <secondary>limiteren</secondary>
- </indexterm>
-
- <para>&os; levert een administrator een aantal manieren om
- de hoeveelheid systeem bronnen te limiteren voor individueel
- gebruik. Deze limitaties worden besproken in twee delen:
- disk quotas en andere bron limitaties.</para>
-
- <indexterm>
- <primary>quotas</primary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- <secondary>quotas</secondary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>disk quotas</primary>
- </indexterm>
-
- <para>Disk quotas limiteren de hoeveelheid disk ruimte welke
- beschikbaar is voor gebruikers en leveren een snelle manier
- om dit gebruik te controleren zonder dat dit elke keer
- berekend moet worden. Quotas worden behandeld in
- <xref linkend="quotas"/>.</para>
-
- <para>De andere bron limitaties bevatten manieren om de
- hoeveelheid CPU, memory en andere bronnen die een gebruiker
- mag verbruiken. Deze worden gedefinieerd door middel van de
- login klassen en hieronder behandeld.</para>
-
- <indexterm>
- <primary><filename>/etc/login.conf</filename></primary>
- </indexterm>
-
- <para>Login klassen worden gedefinieerd in
- <filename>/etc/login.conf</filename> en in detail beschreven
- in &man.login.conf.5;. Elk gebruikers account wordt
- toegewezen aan een login klasse, <literal>default</literal>
- wordt standaard gebruikt. Elke login klasse heeft een set
- van login mogelijkheden geassocieerd. Een login mogelijkheid
- is een <literal>name=value</literal> paar waar
- <replaceable>name</replaceable> een welbekende identificatie
- is en <replaceable>value</replaceable> een willekeurige string
- welke zoals benodigd wordt verwerkt naar aanleiding van de
- <replaceable>name</replaceable>. Het opzetten van login
- klasses en mogelijkheden is vrij recht-toe recht-aan en
- beschreven in &man.login.conf.5;.</para>
-
- <note>
- <para>&os; leest meestal niet direct het
- <filename>/etc/login.conf</filename> bestand maar in plaats
- daarvan de <filename>/etc/login.conf.db</filename>
- database welke snellere opzoek mogelijkheden biedt. Zodra
- het <filename>/etc/login.conf</filename> bestand wordt
- bewerkt moet het <filename>/etc/login.conf.db</filename>
- bestand worden bijgewerkt door middel van het volgende
- commando:</para>
-
- <screen>&prompt.root; <userinput>cap_mkdb /etc/login.conf</userinput></screen>
- </note>
-
- <para>Bron limitaties verschillen van de standaard login
- mogelijkheden op twee manieren. Als eerste is er voor elke
- limitatie een soft en een harde limiet. Een soft limiet kan
- worden ingesteld door de gebruiker of een applicatie, maar kan
- niet hoger worden ingesteld dan de harde limiet. De harde
- limitatie kan verlaagd worden door een gebruiker, maar kan
- alleen verhoogd worden door de superuser. Als tweede is
- het zo dat bron limitaties gelden per proces voor een
- specifieke gebruiker en niet voor de gebruiker in zijn
- geheel. Deze verschillen zijn aanwezig door de verschillende
- manieren van het gebruik van limitaties, dit is geen
- implementatie beperking van het login mogelijkheden
- framework.,</para>
-
- <para>Hieronder staan de meest voorkomende bron limitaties. De
- rest van de limitaties tezamen met andere login mogelijkheden
- kunnen worden teruggevonden in &man.login.conf.5;.</para>
-
- <variablelist>
- <varlistentry>
- <term><literal>coredumpsize</literal></term>
-
- <listitem>
- <para>De limitatie over de groote van een coredump bestand
- <indexterm>
- <primary>coredumpsize</primary>
- </indexterm>
- gegenereerd door een programmais ondergeschikt aan andere
- limitaties
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- <secondary>coredumpsize</secondary>
- </indexterm>
- over de disk ruimte, zoals <literal>filesize</literal>
- of disk quotas. Deze limiet wordt vaak als een minder
- zware methode om de disk consumptie te controleren.
- Omdat gebruikers niet zelf een coredump genereren en
- deze meestal niet verwijderen, kan deze instelling
- voorkomen dat de disk ruimte voor de gebruiker op is
- als er een grote applicatie gestart wordt en deze
- crashed.</para>
- </listitem>
- </varlistentry>
-
- <varlistentry>
- <term><literal>cputime</literal></term>
-
- <listitem>
- <para>De maximale hoeveelheid CPU
- <indexterm>
- <primary>cputime</primary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- <secondary>cputime</secondary>
- </indexterm>
- tijd een proces van een gebruiker mag consumeren.
- Processen die dit overtreden worden door de kernel
- gestopt.</para>
-
- <note>
- <para>Dit is een limitatie op de CPU
- <emphasis>tijd</emphasis> die geconsumeerd wordt,
- niet als percentage van de CPU zoals getoond in
- sommige velden van &man.top.1; en &man.ps.1;.</para>
- </note>
- </listitem>
- </varlistentry>
-
- <varlistentry>
- <term><literal>filesize</literal></term>
-
- <listitem>
- <para>De maximale grootte van een bestand welke
- <indexterm>
- <primary>filesize</primary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- <secondary>filesize</secondary>
- </indexterm>
- eigendom is van de gebruiker. In tegenstelling tot
- <link linkend="quotas">disk quotas</link>, geldt
- deze limiet per individueel bestand en niet voor alle
- bestanden welke eigendom zijn van een gebruiker.</para>
- </listitem>
- </varlistentry>
-
- <varlistentry>
- <term><literal>maxproc</literal></term>
-
- <listitem>
- <para>De maximale hoeveelheid processen
- <indexterm>
- <primary>maxproc</primary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- <secondary>maxproc</secondary>
- </indexterm>
- welke een gebruiker kan hebben draaien. Dit is
- inclusief voor en achtergrond processen. Dit
- limiet mag niet groter zijn dan de systeem limiet
- gespecificeerd door de <varname>kern.maxproc</varname>
- &man.sysctl.8;. Als deze limiet te klein is kan dat
- de productiviteit van de gebruiker beperken omdat het
- vaak zo is dat een gebruiker meermalen is ingelogd of
- door uitvoer door middel van pipelines. Sommige
- processen zoals het compileren van een groot programma
- kunnen veel processen opstarten.</para>
- </listitem>
- </varlistentry>
-
- <varlistentry>
- <term><literal>memorylocked</literal></term>
-
- <listitem>
- <para>De maximale hoeveelheid geheugen
- <indexterm>
- <primary>memorylocked</primary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- <secondary>memorylocked</secondary>
- </indexterm>
- dat een proces kan vragen om in het hoofdgeheugen
- gelocked te worden door gebruik te maken van
- &man.mlock.2;. Sommige systeem kritische programma's
- zoals &man.amd.8;, locken zichzelf in het geheugen
- zodat als de machine begint te swappen, ze niet
- meehelpen aan het stuk maken van de disk.</para>
- </listitem>
- </varlistentry>
-
- <varlistentry>
- <term><literal>memoryuse</literal></term>
-
- <listitem>
- <para>De maximale hoeveelheid geheugen
- <indexterm>
- <primary>memoryuse</primary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- <secondary>memoryuse</secondary>
- </indexterm>
- dat een proces mag consumeren op elk willekeurig moment.
- Dit bevat zowel het standaard geheugen als het gebruik
- van swap. Dit is geen vangnet voor het allesomvattend
- beperken van het geheugen, maar het is een goed
- begin.</para>
- </listitem>
- </varlistentry>
-
- <varlistentry>
- <term><literal>openfiles</literal></term>
-
- <listitem>
- <para>De maximale hoeveelheid bestanden welke een proces
- geopend kan hebben
- <indexterm>
- <primary>openfiles</primary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- <secondary>openfiles</secondary>
- </indexterm>.
- In &os; worden bestanden gebruikt om sockets en IPC
- kanalen te beschrijven, deze waarde mag dus niet te laag
- worden ingesteld. De systeem-wijde limitatie hiervoor
- wordt gedefinieerd door de
- <varname>kern.maxfiles</varname> &man.sysctl.8;.</para>
- </listitem>
- </varlistentry>
-
- <varlistentry>
- <term><literal>sbsize</literal></term>
-
- <listitem>
- <para>De maximale hoeveelheid netwerk geheugen ofwel
- mbufs
- <indexterm>
- <primary>sbsize</primary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- <secondary>sbsize</secondary>
- </indexterm>
- die een gebruiker mag verbruiken. Dit kan in zijn
- algemeenheid gebruikt worden om de hoeveeheid
- netwerk communicatie te limiteren.</para>
- </listitem>
- </varlistentry>
-
- <varlistentry>
- <term><literal>stacksize</literal></term>
-
- <listitem>
- <para>De maximale grootte die een proces op de
- stack kan benutten
- <indexterm>
- <primary>stacksize</primary>
- </indexterm>
-
- <indexterm>
- <primary>gebruikers limiteren</primary>
- <secondary>stacksize</secondary>
- </indexterm>.
- Dit alleen is niet voldoende om de hoeveelheid geheugen
- die een applicatie mag gebruiken. Het wordt aangeraden
- om deze beperking in combinatie met andere beperkingen
- te gebruiken.</para>
- </listitem>
- </varlistentry>
- </variablelist>
-
- <para>Er zijn een aantal belangrijke dingen om te onthouden
- wanneer bron limieten worden ingesteld. Hieronder volgen
- enkele algemene tips, suggesties en willekeurig
- commentaar.</para>
-
- <itemizedlist>
- <listitem>
- <para>Processen die gestart worden bij het opstarten van
- het systeem door <filename>/etc/rc</filename> zijn
- toegewezen aan de <literal>daemon</literal> login
- klasse.</para>
- </listitem>
-
- <listitem>
- <para>Ondanks dat het <filename>/etc/login.conf</filename>
- bestand welke met het systeem geleverd wordt een goede
- bron is voor redelijke limieten voor de meeste zaken,
- kan het zijn dat ze niet voor elk systeem het meest
- optimaal zijn. Door een limiet te hoog in te stellen
- kan deze mogelijk misbruikt worden, terwijl een te laag
- ingestelde limiet mogelijk de productiviteit
- verlaagd.</para>
- </listitem>
-
- <listitem>
- <para>Gebruikers van <application>&xorg;</application>
- hebben waarschijnlijk meer bronnen nodig dan andere
- gebruikers. <application>&xorg;</application> alleen
- al veel bronnen in gebruik, maar bemoedigd ook het gebruik
- van meerdere applicaties tegelijkertijd door
- gebruikers.</para>
- </listitem>
-
- <listitem>
- <para>Veel limieten worden toegepast op individuele
- processen en niet de gebruiker in totaal. Bijvoorbeeld
- het zetten van <varname>openfiles</varname> naar 50,
- betekend dat elk proces dat de gebruiker start maximaal
- 50 bestanden mag openen. De totale hoeveelheid bestanden
- die een gebruiker mag openen is de waarde van
- <literal>openfiles</literal> vermenigvuldigd met de
- waarde van <literal>maxproc</literal>. Dit is ook van
- toepassing op geheugen gebruik.</para>
- </listitem>
- </itemizedlist>
-
- <para>Voor meer informatie over bron limieten en login
- klasses en mogelijkheden in het algemeen wordt verwezen
- naar de &man.cap.mkdb.1;, &man.getrlimit.2; en
- &man.login.conf.5; handleidingen.</para>
- </sect2>
-
<sect2 xml:id="users-groups">
<title>Groepen beheren</title>
<indexterm>
<primary>groups</primary>
</indexterm>
-
<indexterm>
<primary><filename>/etc/groups</filename></primary>
</indexterm>
-
<indexterm>
<primary>accounts</primary>
<secondary>groups</secondary>
@@ -1486,15 +1138,15 @@ teamtwo:*:1100:jru,db</screen>
moeten worden aan de groep. In tegenstelling tot het
voorgaande commando worden deze gebruikers toegevoegd en wordt
de bestaande lijst niet aangepast.</para>
-
+
<example>
<title>Gebruik maken van &man.id.1; om groeplidmaatschappen
te bepalen.</title>
-
+
<screen>&prompt.user; <userinput>id jru</userinput>
uid=1001(jru) gid=1001(jru) groups=1001(jru), 1100(teamtwo)</screen>
</example>
-
+
<para>In dit voorbeeld is
<systemitem class="username">jru</systemitem> lid van de
groepen <systemitem class="groupname">jru</systemitem>
@@ -1513,7 +1165,7 @@ uid=1001(jru) gid=1001(jru) groups=1001(
<para>In &os; heeft elk bestand en directorie heeft een
geassocieerde set van permissies en diverse tools zijn
- beschikbaar om om deze permissies in te zien en aan te passen.
+ beschikbaar om deze permissies in te zien en aan te passen.
Begrijpen hoe permissies werken zijn noodzakelijk om ervoor te
zorgen dat de gebruikers in staat zijn om bestanden die ze nodig
hebben te kunnen benaderen. Daarnaast beschermen de permissies
@@ -1688,8 +1340,9 @@ total 530
<emphasis>en</emphasis> de uitvoerbare permissie op de map
ingesteld zijn.</para>
- <para>Er zijn meer rechtenvlaggen, maar die worden slechts gebruikt
- in speciale gevallen, zoals bij setuid binaries en sticky mappen.
+ <para>Er zijn meer rechtenvlaggen, maar die worden slechts
+ gebruikt in speciale gevallen, zoals bij setuid binaries en
+ sticky mappen.
Meer informatie over bestandsrechten en hoe die aangepast kunnen
worden staat in &man.chmod.1;.</para>
@@ -1842,11 +1495,18 @@ total 530
<para>Er kan een door komma's gescheiden lijst geleverd worden
als meer dan één wijziging aan een bestand moet worden
uitgevoerd. Het volgende commando verwijderd de groeps en
- <quote>wereld</quote> schrijf rechten op
+ <quote>wereld</quote> schrijf rechten op
<replaceable>FILENAME</replaceable> en voegt uitvoerrechten
toe voor iedereen:</para>
- <screen>&prompt.user; <userinput>chmod go-w,a+x FILE</userinput></screen>
+ <screen>&prompt.user; <userinput>chmod go-w,a+x <replaceable>BESTAND</replaceable></userinput></screen>
+
+<!--
+ <para>De meeste gebruikers zullen dit niet in de gaten hebben, maar het
+ moet worden opgemerkt dat het gebruik van de octale methode zal alleen
+ instellen of toewijzen van machtigingen voor een bestand; het voegt ze
+ niet toe en verwijderd ze niet.
+-->
</sect2>
<sect2>
@@ -1869,7 +1529,7 @@ total 530
aanvullend beveiligingsniveau en controle over bestanden, maar
niet over mappen. Met bestandsvlaggen kan zelfs worden
voorkomen dat <systemitem class="username">root</systemitem>
- bestanden verwijderd en/of aanpast.</para>
+ bestanden verwijderd en/of aanpast.</para>
<para>Bestandsvlaggen worden gewijzigd met het &man.chflags.1;
commando. Om bijvoorbeeld de systeemvlag niet verwijderbaar
@@ -1905,6 +1565,7 @@ total 530
<title>De <literal>setuid</literal>,
<literal>setgid</literal>, en <literal>klevende</literal>
toestemmingen</title>
+
<authorgroup>
<author>
<personname>
@@ -1916,25 +1577,26 @@ total 530
</authorgroup>
</info>
-
+
<para>Buiten de toestemmingen die reeds besproken zijn, zijn er
- nog drie specifieke instellingen waarvan alle beheerders kennis
- dienen te hebben. Dit zijn de <literal>setuid</literal>,
+ nog drie specifieke instellingen waarvan alle beheerders
+ kennis dienen te hebben. Dit zijn de <literal>setuid</literal>,``
<literal>setgid</literal>, en <literal>sticky</literal>
toestemmingen.</para>
<para>Deze instellingen zijn belangrijk voor sommige
&unix;-bewerkingen omdat ze functionaliteit bieden die
- normaliter niet aan normale gebruikers wordt gegeven. Om ze te
- begrijpen, dient ook het verschil tussen de echte gebruikers-ID
- en de effectieve gebruikers-ID opgemerkt te worden.</para>
+ normaliter niet aan normale gebruikers wordt gegeven. Om ze
+ te begrijpen, dient ook het verschil tussen de echte
+ gebruikers-ID en de effectieve gebruikers-ID opgemerkt te
+ worden.</para>
<para>De echte gebruikers-ID is de <acronym>UID</acronym> die het
proces start of bezit. De effectieve <acronym>UID</acronym> is
- de gebruikers-ID waaronder het proces draait. Bijvoorbeeld, het
- gereedschap &man.passwd.1; draait met de echte gebruikers-ID van
- de gebruiker die het wachtwoord verandert; echter, om de
+ de gebruikers-ID waaronder het proces draait. Bijvoorbeeld,
+ het gereedschap &man.passwd.1; draait met de echte gebruikers-ID
+ van de gebruiker die het wachtwoord verandert; echter, om de
database met wachtwoorden te manipuleren, draait het met de
effectieve ID van
<systemitem class="username">root</systemitem>. Dit is wat
@@ -1943,14 +1605,14 @@ total 530
Denied</errorname> te zien.</para>
<para>De setuid-toestemming kan aangezet worden door het cijfer
- vier (4) voor een toestemmingenverzameling te plaatsen zoals te
- zien is in het volgende voorbeeld:</para>
+ vier (4) voor een toestemmingenverzameling te plaatsen zoals
+ te zien is in het volgende voorbeeld:</para>
<screen>&prompt.root; <userinput>chmod 4755 suidvoorbeeld.sh</userinput></screen>
<para>De toestemmingen op het bestand
- <filename>suidvoorbeeld.sh</filename> dienen er nu als volgt uit
- te zien:</para>
+ <filename><replaceable>suidvoorbeeld.sh</replaceable></filename> dienen
+ er nu als volgt uit te zien:</para>
<programlisting>-rwsr-xr-x 1 trhodes trhodes 63 Aug 29 06:36 suidvoorbeeld.sh</programlisting>
@@ -2058,9 +1720,9 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
taken. De rootmap bevat ook koppelpunten voor elk ander
bestandssysteem dat misschien gekoppeld wordt.</para>
- <para>Een koppelpunt is een map waar extra bestandssystemen aan het
- een bestandssysteem gekoppeld kunnen worden (meestal het root
- bestandssysteem). Dit wordt beschreven
+ <para>Een koppelpunt is een map waar extra bestandssystemen aan
+ het een bestandssysteem gekoppeld kunnen worden (meestal het
+ root bestandssysteem). Dit wordt beschreven
in <xref linkend="disk-organization"/>. Standaard koppelpunten
zijn <filename>/usr</filename>, <filename>/var</filename>,
<filename>/tmp</filename>, <filename>/mnt</filename> en
@@ -2264,65 +1926,62 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
Uitzonderingen is de map man, die direct onder
<filename>/usr/local</filename> ligt in plaats van
onder <filename>/usr/local/share</filename>, en de
- documentatie voor ports is te vinden in
- <filename>share/doc/port</filename>.</entry>
- </row>
-
- <row>
- <entry><filename>/usr/obj/</filename></entry>
+ documentatie voor ports is te vinden in <filename
+ >share/doc/<replaceable>port</replaceable></filename>.</entry>
+ </row>
- <entry>Architectuur afhankelijke doelstructuur voor
- resultaten van de bouw van
+ <row>
+ <entry><filename>/usr/obj/</filename></entry>
+ <entry>Architectuur afhankelijke doelstructuur voor
+ resultaten van de bouw van
<filename>/usr/src</filename>.</entry>
</row>
<row>
<entry><filename>/usr/ports/</filename></entry>
-
<entry>De &os; Portscollectie (optioneel).</entry>
</row>
<row>
<entry><filename>/usr/sbin/</filename></entry>
-
<entry>Systeemdaemons en systeemhulpprogramma's
uitgevoerd door gebruikers.</entry>
</row>
<row>
<entry><filename>/usr/share/</filename></entry>
-
<entry>Architectuur onafhankelijke bestanden.</entry>
</row>
<row>
<entry><filename>/usr/src/</filename></entry>
-
<entry>BSD en/of lokale broncodebestanden.</entry>
</row>
<row>
<entry><filename>/var/</filename></entry>
-
<entry>Multifunctionele logboek-, tijdelijke,
- transparante en spool bestanden.</entry>
+ vergankelijke en spool bestanden. Een
+ geheugen-gebaseerd bestands systeem is soms gemount op
+ <filename>/var</filename>. Dit kan geautomatiseerd worden
+ door varmfs-gerelateerde variabelen in
+ &man.rc.conf.5; of met een entry in
+ <filename>/etc/fstab</filename>; zie
+ &man.mdmfs.8; voor details.</entry>
</row>
<row>
<entry><filename>/var/log/</filename></entry>
-
<entry>Diverse logboekbestanden van het systeem.</entry>
</row>
<row>
<entry><filename>/var/mail/</filename></entry>
-
<entry>Postbusbestanden van gebruikers.</entry>
</row>
<row>
<entry><filename>/var/spool/</filename></entry>
-
<entry>Diverse printer- en
mailsysteemspoolingmappen.</entry>
</row>
@@ -2356,8 +2015,8 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
bepalen of het bestand een programma, een document of een andere
vorm van data is.</para>
- <para>Bestanden worden bewaard in mappen. Een map kan leeg zijn of
- honderden bestanden bevatten. Een map kan ook andere mappen
+ <para>Bestanden worden bewaard in mappen. Een map kan leeg zijn
+ of honderden bestanden bevatten. Een map kan ook andere mappen
bevatten, wat het mogelijk maakt om een hiërarchie van
mappen te maken om data beter te organiseren.</para>
@@ -2472,8 +2131,8 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
<filename>/A2/B1</filename> en <filename>/A2/B2</filename>
zijn.</para>
- <para>Bestandssystemen kunnen op elkaar worden gekoppeld. Doorgaand
- op het vorige voorbeeld kan het bestandssysteem
+ <para>Bestandssystemen kunnen op elkaar worden gekoppeld.
+ Doorgaand op het vorige voorbeeld kan het bestandssysteem
<literal>C</literal> gekoppeld worden bovenop de map
<literal>B1</literal> in het bestandssysteem
<literal>B</literal>. Dit resulteert in:</para>
@@ -2563,8 +2222,8 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
<listitem>
<para>&os;'s bestandssystemen zijn erg robuust als er
bijvoorbeeld een stroomstoring is, hoewel een stroomstoring
- op een kritiek moment nog steeds kan leiden tot schade aan de
- structuur van het bestandssysteem. Door het verdelen van
+ op een kritiek moment nog steeds kan leiden tot schade aan
+ de structuur van het bestandssysteem. Door het verdelen van
data over meerdere bestandssystemen, is de kans groter dat
het systeem nog opstart, wat terugzetten van een back-up
makkelijker maakt als dat nodig is.</para>
@@ -2605,10 +2264,10 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
<firstterm>virtueel geheugen</firstterm> te leveren. Dit geeft
de computer de mogelijkheid om net te doen alsof er veel meer
geheugen in de machine aanwezig is dan werkelijk het geval is.
- Als &os; geen geheugen meer heeft, verplaatst het data die op dat
- moment niet gebruikt wordt naar de wisselbestanden en plaatst het
- terug als het wel nodig is (en zet iets anders in ruil daarvoor
- terug).</para>
+ Als &os; geen geheugen meer heeft, verplaatst het data die op
+ dat moment niet gebruikt wordt naar de wisselbestanden
+ en plaatst het terug als het wel nodig is (en zet iets anders
+ in ruil daarvoor terug).</para>
<para>Aan sommige partities zijn bepaalde conventies
gekoppeld.</para>
@@ -2680,14 +2339,14 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
<quote>da0<emphasis>s1</emphasis></quote> is de eerste slice op
de eerste SCSI drive. Er kunnen maximaal vier fysieke slices op
een schijf staan, maar er kunnen logische slices in fysieke
- slices van het correcte type staan. Deze uitgebreide slices zijn
- genummerd vanaf 5. Dus <quote>ad0<emphasis>s5</emphasis></quote>
- is de eerste uitgebreide slice op de eerste IDE schijf. Deze
+ slices van het correcte type staan. Deze uitgebreide slices
+ zijn genummerd vanaf 5. Dus <quote>ada0<emphasis>s5</emphasis></quote>
+ is de eerste uitgebreide slice op de eerste SATA schijf. Deze
apparaten worden gebruikt door bestandssystemen waarvan verwacht
wordt dat ze een slice in beslag nemen.</para>
<para>Slices, <quote>gevaarlijk toegewijde</quote> (dangerously
- dedicated) fysieke drivers en andere drives bevatten
+ dedicated) fysieke drives en andere drives bevatten
<firstterm>partities</firstterm>, die worden weergegeven door
letters vanaf <literal>a</literal> tot <literal>h</literal>.
Deze letter wordt achter de apparaatnaam geplakt. Dus
@@ -2695,15 +2354,15 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
<literal>a</literal> partitie op de eerste
<literal>da</literal> schijf, die
<quote>gevaarlijk toegewijd</quote> is.
- <quote>ad1s3<emphasis>e</emphasis></quote> is de vijfde partitie
- op de derde slice van de tweede IDE schijf.</para>
+ <quote>ada1s3<emphasis>e</emphasis></quote> is de vijfde partitie
+ op de derde slice van de tweede SATA schijf.</para>
<para>Elke schijf op het systeem wordt geïdentificeerd. Een
schijfnaam start met een code die het type aangeeft en dan een
nummer dat aangeeft welke schijf het is. In tegenstelling tot
bij slices, start het nummeren van schijven bij 0.
Standaardcodes staan beschreven in
- <xref linkend="basics-dev-codes"/>.</para>
+ <xref linkend="disks-naming"/>.</para>
<para>Bij een referentie naar een partitie verwacht &os; de
schijfnaam, <literal>s</literal>, het slice nummer
@@ -2721,8 +2380,8 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
Hierna kan &os; bepalen waar elk bestandssysteem wordt
gekoppeld.</para>
- <table frame="none" pgwide="1" xml:id="basics-dev-codes">
- <title>Schijf apparaatcodes</title>
+ <table frame="none" pgwide="1" xml:id="disks-naming">
+ <title>Schijf Apparaat Namen</title>
<tgroup cols="2">
<colspec colwidth="1*"/>
@@ -2731,42 +2390,70 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
<thead>
<row>
- <entry>Code</entry>
-
- <entry>Betekenis</entry>
+ <entry>Schijf Type</entry>
+ <entry>Schijf Apparaat Naam</entry>
</row>
</thead>
<tbody>
<row>
- <entry><filename>ad</filename></entry>
-
- <entry>ATAPI (IDE) schijf</entry>
+ <entry><acronym>SATA</acronym> en <acronym>IDE</acronym>
+ harde schijven</entry>
+ <entry><literal>ada</literal> of
+ <literal>ad</literal></entry>
</row>
<row>
- <entry><filename>da</filename></entry>
-
- <entry>SCSI directe toegang schijf</entry>
+ <entry><acronym>SCSI</acronym> harde schijven en
+ <acronym>USB</acronym> opslag apparaten</entry>
+ <entry><literal>da</literal></entry>
</row>
<row>
- <entry><filename>acd</filename></entry>
+ <entry><acronym>SATA</acronym> en <acronym>IDE</acronym>
+ <acronym>CD-ROM</acronym> spelers</entry>
+ <entry><literal>cd</literal> of
+ <literal>acd</literal></entry>
+ </row>
- <entry>ATAPI (IDE) CDROM</entry>
+ <row>
+ <entry><acronym>SCSI</acronym> <acronym>CD-ROM</acronym>
+ spelers</entry>
+ <entry><literal>cd</literal></entry>
</row>
<row>
- <entry><filename>cd</filename></entry>
+ <entry>Floppydisk</entry>
+ <entry><filename>fd</filename></entry>
+ </row>
- <entry>SCSI CDROM</entry>
+ <row>
+ <entry>Diverse niet-standaard <acronym>CD-ROM</acronym>
+ spelers</entry>
+ <entry><literal>mcd</literal> voor Mitsumi
+ <acronym>CD-ROM</acronym> en <literal>scd</literal> voor
+ Sony <acronym>CD-ROM</acronym> apparaten</entry>
</row>
<row>
- <entry><filename>fd</filename></entry>
+ <entry><acronym>SCSI</acronym> tape drives</entry>
+ <entry><literal>sa</literal></entry>
+ </row>
- <entry>Floppydisk</entry>
+ <row>
+ <entry><acronym>IDE</acronym> tape drives</entry>
+ <entry><literal>ast</literal></entry>
</row>
+
+ <row>
+ <entry>RAID drives</entry>
+ <entry>Voorbeelden zijn <literal>aacd</literal> voor
+ &adaptec; AdvancedRAID, <literal>mlxd</literal> en
+ <literal>mlyd</literal> voor &mylex;,
+ <literal>amrd</literal> voor AMI &megaraid;,
+ <literal>idad</literal> voor Compaq Smart RAID,
+ <literal>twed</literal> voor &tm.3ware; RAID.</entry>
+ </row>
</tbody>
</tgroup>
</table>
@@ -2777,29 +2464,25 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
<informaltable frame="none" pgwide="1">
<tgroup cols="2">
<colspec colwidth="1*"/>
-
<colspec colwidth="5*"/>
<thead>
<row>
- <entry>Name</entry>
-
+ <entry>Naam</entry>
<entry>Betekenis</entry>
</row>
</thead>
<tbody>
<row>
- <entry><literal>ad0s1a</literal></entry>
-
+ <entry><literal>ada0s1a</literal></entry>
<entry>De eerste partitie (<literal>a</literal>) op de
eerste slice (<literal>s1</literal>) op de eerste IDE
- schijf (<literal>ad0</literal>).</entry>
+ schijf (<literal>ada0</literal>).</entry>
</row>
<row>
<entry><literal>da1s2e</literal></entry>
-
<entry>De vijfde partitie (<literal>e</literal>) op de
tweede slice (<literal>s1</literal>) op de tweede SCSI
schijf (<literal>da1</literal>).</entry>
@@ -2813,15 +2496,15 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
<title>Conceptmodel van een schijf</title>
<para>Het onderstaande diagram geeft aan hoe &os; de eerste IDE
- schijf in het systeem ziet. Stel dat de schijf 4 GB groot
- is en dat deze twee 2 GB slices (&ms-dos; partities)
+ schijf in het systeem ziet. Stel dat de schijf 4 GB
+ groot is en dat deze twee 2 GB slices (&ms-dos; partities)
bevat. De eerste slice bevat een &ms-dos; schijf,
<filename>C:</filename> en de tweede slice bevat een &os;
installatie. Deze &os; installatie heeft drie partities en
een partitie met een wisselbestand.</para>
- <para>De drie partities hebben elk een bestandssysteem. Partitie
- <literal>a</literal> wordt gebruikt voor het root
+ <para>De drie partities hebben elk een bestandssysteem.
+ Partitie <literal>a</literal> wordt gebruikt voor het root
bestandssysteem, <literal>e</literal> voor de map
<filename>/var</filename> en <literal>f</literal> voor de map
<filename>/usr</filename>.</para>
@@ -2884,10 +2567,10 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
<filename>/</filename>is vaak de favoriet.</para>
<para>Een andere vaak voorkomende reden om bepaalde mapbomen
- op aparte bestandssystemen te plaatsen, is om ze op verschillende
- fysieke schrijven te zetten of gescheiden virtuele schijven zoals
- beschreven in <xref linkend="network-nfs"/>, of cd-rom
- drives.</para>
+ op aparte bestandssystemen te plaatsen, is om ze op
+ verschillende fysieke schrijven te zetten of gescheiden
+ virtuele schijven zoals beschreven in <xref linkend="network-nfs"/>,
+ of cd-rom drives.</para>
<sect2 xml:id="disks-fstab">
<title>Het bestand <filename>fstab</filename></title>
@@ -2943,8 +2626,8 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
<listitem>
<para>Dit is of <option>rw</option> voor lezen en
schrijven bestandssytemen, of <option>ro</option> voor
- alleen lezen, gevolgd door elke andere optie die mogelijk
- nodig is. Een standaard optie is <option>noauto</option>
+ alleen lezen, gevolgd door elke andere optie die
+ mogelijk nodig is. Een standaard optie is <option>noauto</option>
voor bestandssystemen die niet automatisch gekoppeld
worden tijdens het opstarten. Andere opties staan in
&man.mount.8;.</para>
@@ -2999,11 +2682,11 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
&man.mount.8;. De basis syntax is als volgt:</para>
<informalexample>
- <screen>&prompt.root; <userinput>mount apparaat koppelpunt</userinput></screen>
+ <screen>&prompt.root; <userinput>mount <replaceable>apparaat</replaceable> <replaceable>koppelpunt</replaceable></userinput></screen>
</informalexample>
<para>Dit commando heeft veel opties welke beschreven staan in
- &man.mount.8;. De meest voorkomende zijn:</para>
+ &man.mount.8;. De meest voorkomende zijn:</para>
<variablelist>
<title>Mountopties</title>
@@ -3163,7 +2846,7 @@ root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2
gebruikers informatie te ontvangen en zich af te sluiten van
de terminal bij de eerste mogelijkheid. Bijvoorbeeld, een
webserver reageert op webverzoeken in plaats van gebruikers
- input. Mailservers zijn een ander voorbeeld van zo een soort
+ invoer. Mailservers zijn een ander voorbeeld van zo een soort
applicatie. Deze type programma's worden
<firstterm>daemons</firstterm> genoemd. De term daemon komt uit
de Griekse mythologie en symboliseerd een entiteit die noch
@@ -3262,10 +2945,10 @@ Swap: 2048M Total, 2048M Free
en de huidige tijd. De andere regels in de kop laten zien
hoeveel processen er draaien, hoeveel geheugen en hoeveel swap
*** DIFF OUTPUT TRUNCATED AT 1000 LINES ***
More information about the svn-doc-translations
mailing list